Idi nesmetano dalje
Ispred dućana u jednoj tesnoj kineskoj uličici stajao je privezan jedan konj. Svaki put kada bi neko pokušao da prodje pored njega, konj bi se ritnuo zadnjim nogama. I niko od straha nije imao smelosti da prodje.
Uskoro se pored dućana okupi poveća grupa seljaka svi u glas raspravljajući koji je nasigurniji način da prodju pored konja nepovredjeni.
Odjednom neko dotrča vičući: "Evo ide stari učitelj. On će sigurno znati kako da prodje pokraj konja."
Gomila je čekala sa uzbudjenjem da vidi šta će stari učitelj učiniti. Utom se i on pojavi iza ugla, i videvši situaciju, okrenu se i izadje na drugu stranu sporednom ulicom.
Princip neusiljenog delovanja možemo naučiti posmatranjem vode. Kada vodeni tok stigne do kamena na svome putu, on se ne bori sa njim da ga prevrne i skloni, naprosto ga zaobidje i tako nesmetano teče dalje.
majra
Славејот и човекот
Еден човек уловил славеј и посакал да го изеде. Славејот му рекол:
- Со мене нема да се најадеш. Ако ме пуштиш, ќе ти дадам два совета кои можеби ќе ти бидат корисни.
Човекот се согласил и го пуштил славејот. Тој му го кажал првиот совет:
- Немој да жалиш за тоа што не може да се врати!
А вториот совет? – го прашал човекот.
- Не верувај во измислени зборови!
Потоа славејот сакал да се увери дали човекот го разбрал. Се искачил на едно високо дрво и му рекол:
- Лошо стори што ме пушти. Кога би знаел дека во мене големо богатство се крие, никогаш не би го сторил тоа. Во мене имам бисер голем колку една грутка. Кога би го имал тој бисер, ти би бил богат, дури пребогат!
Човекот се намуртил, ги испружил рацете кон славејот и замолил да се врати.
- Гледаш ли човеку колку си глупав! Ништо не си запомнил од тоа што те учев.
- Тагуваш за тоа што не може да се врати и им веруваш на бесмислените зборови. Погледни колку сум мал и кажи ми како може во мене да се смести толку голем бисер како грутка? – рекол славејот и одлетал.
niko650
Sve i ništa
Joshu je pitao učitelja Nansena:
"Koji je pravi Put?"
Nansen je odgovorio:"Svakodnevni put je pravi Put."
Joshu je pitao:"Mogu li ga naučiti?"
Nansen je odgovorio:"Što više učiš, to si dalje od pravog Puta."
"Ali ako ga ne naučim, kako ću ga znati prepoznati?"
Nansenov odgovorio bio je:
"Put nije medju stvarima koje se mogu videti, kao ni medju stvarima koje se ne mogu videti. On ne pripada poznatim stvarima, kao ni nepoznatima. Ne traži ga, ne pokušavaj ga naučiti, ili ga imenovati. Kako bi se našao na njemu, otvori se široko poput neba."
*
Pravog puta nema. Pravi put je sve. I ništa nije pravi put.
majra
Spoljašnost
U Hangčou je živeo preprodavac koji je naučio kako da sačuva pomorandže cele godine a da se ne pokvare. Njegovo voće uvek je izgledalo sveže, čvrsto kao žad i predivne zlataste boje, ali iznutra - suvo kao neka stara čaura.
Jednoga dana sam ga upitao: "Da li su tvoje pomorandže za oltar ili za prinošenje žrtvi, ili za pokazivanje na banketima? Ili praviš ovaj spoljni izgled samo da bi prevario budale?"
"Gospodine", odgovori čovek "Ja se bavim ovom trgovinom mnogo godina. To je moj izvor prihoda. Ja prodajem; svet kupuje. A tek treba da naučim da ste vi jedini pošten čovek ovde, a da ja jedini varam. Možda to nikada niste posmatrali u ovom svetlu. Današnji maršali sede na svojim kožama od tigra i poziraju kao čuvari Države, ali šta su oni u poređenju sa vođama iz prošlosti? Današnji ministri poziraju kao stubovi zakona, ali imaju li oni mudrost naših drevnih savetnika? Loši se uzdižu i niko ne može da ih suzbije. Ljudi su u bedi, a niko ne može da im olakša. Službenici su korumpirani, i niko ne može da ih obuzda. Zakoni trule, a niko ne može da ih obnovi. Naši službenici jedu državni hleb bez imalo srama. Sede u veličanstvenim holovima, jašu lepe konje, opijaju se vinom i žive kao bubreg u loju. Koji od njih nema zastrašujući izgled, dostojanstveno držanje? - sve samo zlato i drago kamenje spolja, a suve čaure iznutra. Vi gospodine ne obraćate pažnju na te stvari, ali ste vrlo konkretni u vezi mojih pomorandži."
Nisam imao odgovor. Da li je on zaista bio nezadovoljan dobom, ili me je zafrkavao da bi odbranio svoje voće?
Nema vode, nema meseca
Kada je sveštenica Čijono učila zen kod Bukoa iz Engakua, nije dugo uspevala da dosegne plodove meditacije.
Jedne mesečinom osvetljene noći, nosila je vodu u jednom starom vedru vezanom bambusom. Iznenada, bambus se pokida i dno otpadne. U tom trenu se Čijono oslobodi!
U znak sećanja na ovaj momenat, napisa pesmu:
Na ovaj i onaj način pokušah da spasem staro vedro
Jer su veze od bambusa oslabile i mogle da popucaju
Sve dok najzad dno ne otpade.
Nema više vode u vedru!
Nema više meseca u vodi!
U zen učenju se često koristi metafora "buretu je otpalo dno"- to znači da su svi čovekovi problemi odjednom rešeni; ne u smislu nekog odredjenog (pozitivnog) rešenja, već u tom smislu što su problemi prestali da budu problemi.
majra
Prilika
Svakih pet godina, članovi drevnog reda tibetanskih svećenika skupljaju se na jednoj tajnoj lokaciji visoko u Himalajama radi svetog rituala. Za samo jedan dan, svakom svećeniku se nudi prilika za prosvjetljenjem. Sve što trebaju uraditi jest da prodju celim putem kroz sobu poznatu kao "Soba sa 1000 demona" i da izadju iz nje živi.
Problem je samo u tome što se unutar "Sobe sa 1000 demona", demoni pojavljuju u obliku tvojih najvećih strahova - zmija, paukova, dubokih provalija ili čegagod drugog.
Postoje samo dva pravila: prvo, jednom kada udjete u sobu, niko ne može ući i spasiti vas; drugo, nemoguće je izaći iz sobe kroz vrata kroz koja ste ušli.
A za one hrabre duše koje usudjuju da se suoče sa svojim strahovima u potrazi za prosvjetljenjem, postoje samo dva saveta:
1. Upamti, šta god da misliš da se nalazi oko tebe, to je samo projekcija tvog vlastitog uma.
2. Bez obzira šta misliš da vidiš, čuješ, misliš ili osećaš, nastavi hodati. Jer samo ako nastaviš hodati, doći ćeš do izlaza.
Uvek idi u pravcu u kome raste tvoj strah.
majra
Блискоста и оддалеченоста
Еден хиндуистички светец, просветлувајќи ја реката Ганг наишол на едно семејство, чии членови викале едни на други.
Се свртел накај своите ученици и насмеан ги прашал:
– Што мислите, зошто луѓето викаат едни на други кога се лути?
Учениците размислувале некое време, и еден од нив рекол:
- Викаме, бидејќи го губиме својот мир.
- Ама зошто треба да викате кога другата личност е до вас?! Можете тоа што имате да му кажете, да го речете на најнежен начин – додал светецот.
Учениците дале уште неколку одговори, но светецот од ниеден не бил задоволен.
На крајот им рекол:
- Кога двајца луѓе се лути еден на друг, нивните срца многу се оддалечуваат. За да ја покријат таа оддалеченост, мораат да викаат еден на друг. Колку се полути, толку посилно викаат, за да се чујат и да ја покријат таа голема оддалеченост.
Но,што се случува кога двајца се сакаат?
Не викаат еден на друг, туку говорат нежно, затоа што нивните срца се многу блиски. Разликата меѓу нив не постои или е многу мала.
Хиндуистичкиот светец продолжил:
- Кога се сакаат уште повеќе, што се случува? Тие не зборуваат, туку само шепотат и уште повеќе се приближуваат меѓусебно во својата љубов. На крајот веќе не ни мораат да шепотат, само се гледаат и тоа е сè. Така се двајца луѓе блиски еден на друг кога се сакаат.
На крајот само додал:
… Кога се карате, не дозволувајте вашите срца да се оддалечат. Не изговарајте зборови кои меѓусебно ќе ве оддалечуваат, бидејќи ќе дојде ден кога оддалеченоста ќе стане толку голема што нема да го најдете патот по кој можете да се вратите!
[img]http://www.odlican.com/d/4793-5/Vatromet[/img]
www.inter-cafe.com/v/Maxa
niko650
Reči
Retko kad je Učitelj bio tako rečit kao kad je upozoravao na začaravajuću moć reči:
"Čuvajte se reči", govorio je, "čim odvratite pogled, one će početi svoj vlastiti život, zaslepljivaće, očaravaće, zastrašivaće – odvući će vas stranputicom od stvarnosti koju predstavljaju – navešće vas da verujete da su stvarne."
"Svet koji vidite nije Kraljevstvo koje vide deca već iscepkan svet, razbijen u hiljadu komadića rečju… To je kao kad bi ste videli kako se svaki okeanski talas odvaja od okeana."
"Kad se reči i misli utišaju, Univerzum procveta – stvaran i ceo i jedan – i reči postaju ono što su oduvek i trebale biti:
Note – ne muzika,
Jelovnik – ne hrana,
Putokaz – ne kraj puta!"
Liliana - Put u vjecnost
majra
Чаша вода и море
Некој човек постојано се чувствувал депресивно, притиснат од грижите во секојдневниот живот, па се пожалил на духовниот учител:
„Не можам повеќе! Мојот живот стана неподнослив!“
Учителот зел малку пепел меѓу прстите и ја ставил во чаша вода. Додека пепелта се мешала со водата, рекол:
„Ова се твоите тегоби. Водата ја апсобираше пепелта и стана потемна.“
Учителот повторно зел иста количина пепел и ја истурил во море.
Морето не потемнило, згора на тоа, пепелта дури не ни оставила трага.
Секој ден мора да се одлучиш дали ќе бидеш како чаша вода или како море.
niko650
Нека биде како што е
Патувајќи преку пољана, еден човек наиде на тигар. Се вдаде во бегство, а тигарот појде по него.
Доаѓајќи до работ на една карпа и немајќи повеќе каде да бега, човекот се фати за коренот на една дива лоза и се заниша преку работ на карпата.
Тресејќи се, човекот погледна надолу. Кога таму, далеку во долот го чекаше друг тигар.
Човекот се држеше единствено за гранчето лоза. Но малку, по малку, две глувчиња почнаа да ја глодаат лозата.
Во тој миг човекот здогледа преубава јаготка, недалеку од себе. Грчевито држејќи се за лозата со едната рака, со другата ја скина јаготката.
Колку само беше слатка!
Секогаш постои нешто над нештата!
niko650
За зен будизмот
Да мислам дека веќе никогаш
Нема да мислам на тебе
Значи и понатаму да мислам на тебе.
Дозволи ми тогаш да се обидам да не мислам
Дека нема да мислам на тебе.Древна љубовна песна
Зенот како производ на будизмот, поточно на кинескиот ум, на почетокот е исмеван и отфрлан. Дури во династијата на Сунг станува покренувачка сила во развојот на кинеската филозофија.
„Дали расната психологија на јапонскиот народ доведува до тоа толку силно да се прифати зенот?“
Д.Т.Сузуки
Според некои историски податоци, зенот во Кина е прифатен во 520 год. од н.е. со доаѓањето на Бодидарма, 28-миот патријарх после Буда, а првиот патријарх на зенот.
Разгледувајќи повеќе религии, соледуваме дека сите се пренесени од зачувани стари записи. Но зен будизмот не е следбеник на никакви свети записи. Зенот не се учи од записи. Неговата примарност е учење од иксуство и тоа од лично, директно и непосредно.
Значи, зенот не е ништо друго но наше секојдневно искуство. Зборот Зен потекнува од индискиот збор dhyana, кој има повеќе значења како длабока концентрација, смиреност, медитација. Зенот е учење кое е лесно прифатливо поради својата едноставност т.е. разбирливост, дури и кај обичниот човек кој дури не знае ни да чита, ниту да пишува.
Всушност зен учењето настојува преку ослободување на свеста од разни стеги и страсти кај секој од нас да се дојде до сопствената првобитна состојба. Тоа на некој начин можеби би можеле да го споредиме со симнување со маските кои со години сме ги напластувале на себе, се додека не дојдеме до својот сопствен првобитен лик.
Ако следиме одредени записи од некои религии, ќе сретнеме одредени верувања дека за сета наша добрина, за сите наши доблести кој сме ги дарувале во овоземскиот живот ни следува награда дури по нашата смрт,односно со нашето стигнување во рајот. Дури тогаш не чека мир и благосостојба, како надокнада за сето она што сме го давале во својот живот.
Но ова не е случај и кај зенот. Зенот не учи, доколку правилно ги следиме искуствата кои се наш водич низ животот, тие ќе не доведат до просветлување, а при тоа и постигнување на апсолутен мир т.е. нирвана, како што будистите ја нарекуваат оваа состојба.
Зенот секогаш го подржува искуството, како такво и одбива да се подчини на било кој филозофски систем.
Од филозофски поглед пак зенот приоритетот дава на внатрешното познание, а не на интелектуалот. Според зенот, тоа не е патот кој води до спознавање на вистината.
И да сакаме да го издефинираме зенот, не би можеле бидејќи за зенот нема никакви теории, канони, догми.
Марта Марковска во својот труд укажува на тоа дека зенот тврди дека единствено вечно и непроменливо правило на овој свет е дека се е создадено во низа причини и последици, се се менува и ништо не останува вечно и непроменливо, како што и Т.Д: Сузуки вели:
Животот сам по себе е доволно едноставен, но кога го преиспитуваме аналитичкиот разум, тој претставува беспримерна збрка. И покрај сите научни достигнувања, ние сеуште ја немаме сватено мистеријата на животот. Затоа, колку и да се трудиме, единствениот начин да дојдеме до некои животни познанија, единствен пат е преку проникнувањето во своето битие.
Сузуки во своите трудови наведува дека знаењето и размислувањето што и како треба да направиме е потребно, но не треба да бидеме и негов роб, посебно во одредени мигови кога треба да се делува брзо и непромислувачки, бидејќи размислувањето може да го блокира несвесното да истапи, да надвладее стравот и со тоа разумот да не може да донесе одредени одлуки. Исто така, доколку умот е фокусиран само на еден поим, еден објект, една мисл,а неговото слободно движење е невозможно, бидејќи неговиот ум е обземен од идејата за тоа нешто, незабележувајќи ги останатите.
„Каде тоагаш конечно треба да се држи умот? Работата е во тоа дека не треба да се обидуваме умот да се смести каде било, туку треба да му се допушти да ти го исполни целото тело, да му се дозволи да ти протекува низ целото битие...Кога не е никаде, тој е секаде. Кога зазема една десетина, тој е одсутен во останатите девет десетини...“
Т.Д. Сузуки
Марковска во својот труд наведува дека зенот всушност се бори со разумот. Кога нештата се сваќаат логички, со размислување, а не инстинктивно и непосрдно, всушност се промашува и целта. Според Марковска единствениот совет кој и го дава зенот е да се потпираме исклучиво на себе, сопственото знаење и сопственото искуство, бидејќи најголемата вистина е во нас и никаде на друго место.
Зенот прилагоден на денешните услови и начинот на живеење во Јапонија, голем број модерни фирми, своите вработени ги праќаат на обука во зен манастири. Кој е мотивот и придобивките од сето тоа?
Во зен манастирите секој зен ученик има свој учител. Во почетокот тој мора да работи разни работи, но секогаш е под присмотра на својот учител, до кој не може лесно да дојде и честопати бидува навредуван, одбиван, а се заради проверка на неговата желба за проучување на зен будизмот.
Зенот ја челичи волјата на секој нов следбеник, но не секој може да истрае и да ја помине оваа обука. Не секој има доволно волја за тоа.
Харигел за овој начин н зен учење вели:
Учителот е налик на сликар, кој кога ќе ги погледна делата на своите студенти е кадарен да каже кој е роден уметник, а кој не е!
Во овие манастири пракиката ја развива самодисциплината, свеста ја подига на повисоко ниво.
Разгледувајќи го зенот како учење, не треба да ги заборавиме и да не ги споменеме коаните, загатки или проблеми кои служат за поучување на зен учениците. Тие првично делуваат нелогично, неразбирливо и бесмислено.
Но од ученикот не се бара да размислува многу за да дојде до одговор. Тој одговорот го наоѓа во некое свое лично познание. И никогаш не постои еден единствен одговор. Смислата на коаните е да се дојде до непосредно будење т.е. просветлување на зен ученикот. Да стане свесен за ограниченоста на мислите кои ги има.
Многумина би се запрашале кон што води ова учење?
Според Марковска колку поскоро ученикот го прекине аналитичкиот начин на размислување, толку е поголема веројатноста дека е се поблизу до задоволувачки одговори на проблемите или загатките кои му се поставени.
Што всушност значи да се дојде до просветливање, уште наречено сатори, збор кој на јапонски значи освестување, будење т.е. просветлување, состојба на нереалност како што многумина ја нарекуваат.
Според Сократ сатори поконкретно може да се опише како откровение, нешто што треба да се случи природно и очигледно и би можело да се случи во секој момент од нашето постоење.
Оној што достигнал сатори, навлегува во еден за него нов, можеби непознат свет за кој дотогаш и не бил свесен дека постои. Тоа доаѓа поради неговата состојба или неговиот начин на размислување.
Но во зен учењето никој директно не може да ни каже што да правиме. Зен учителот всушност ни го покажува само патот по кој ние треба да продолжиме да чекориме, поучени од искуствата.
Марковска во својот труд споменува 6(шест) доблести, наречени парамита:
Dana (милосрдие) што значи дека за доброто на човештвото и благосостојба на сите суштества се дава се со кое човекот располага, не само матријално, туку и знаење што поседува.
Sila (придржување кон заповедта), значи почитување на Буда, кои водат кон морален живот.
Ksanti (насоченост, целисходност) изворно значи трпеливо или спокојно поднесување понижување.
Virya (енергија) која етимолочки значи машкост, секогаш да се биде предан и енергичен во спроведувањето на се што е согласно со дармата.
Dhyana (медитација), задржување на спокое ум во сите околности (поволни и неповолни) и неподлегнување на вознемиреност и разочарување.
Prajna (мудрост), искуствено доживување кое ги надминува сите други партикуларни доживувања, надминување на конечното и стопување со бесконечното.
Во своето изложување на суштината на зенот Марковска предочува дека зен учењето првенствено укажува на враќање на чувството на интуитивното во нас, како примарен човечки инстинкт кој укажува на она време од „детската невиност“ и човекот сите акции или потфати мора да ги превземе без колебање, без каење, без предомислување, без сомнеж и самообвинување. Само на тој начин сите исходи се оправдани и прифатливи.
Значи како што вели Марковска во својот труд, зенот се разликува од другите религии по тоа што повеќето од нив го ставаат Бог над човекот и бараат од него да се моли и да го обожува. Но зенот смета дека реалноста не доаѓа однадвор, туку одвнатре. Вистината може да се најде во нашата човечка природа и никаде на друго место. Практикувањето на зен будизмот е всушност тренирање на сопствената личност да ја одстрани од себе омразата, гневот, себичноста и да се развие љубов и љубезност кон сите живи суштества.
„Да бидеш полн со себе, но не во смисла на суета, туку полн со внатрешна бесконечност, да живееш така интензивно, што ќе почувствуваш дека умираш од животот.“
Емил Сиоран
Пасквалото за коаните вели дека водат кон разбирање дека сите нешта се поврзани. Сите битија се меѓусебно поврзани со силни, но невидливи врски. Секој што ја сватил таа вистина ќе биде внимателен и ќе се обиде да биде свесен за она што го прави.
Зен учителот и неговиот ученик
- Сите битија се меѓусебно поврзани со силни но невидливи врски. Секој што ја сватил таа вистина ќе биде внимателен и ќе се обиде да биде свесен за она што го прави. А ти тоа не го правиш!
- Не?
- Не, рече главниот монах и погледна задоволно.
- Те видов пред некој ден како ја поминуваш раскрсницата, а не испружи рака. Заради твојата невнимателност, камионџијата кој случајно возеше зад тебе, беше изненаден од ненадејното вртење и мораше да се качи на тротоарот на кој една госпоѓа која туркаше количка го потурна директорот на една компанија. Тој човек уште од утрина лошо расположен, отпушти еден од неговите работници, кој инаку можеше да остане на своето работно место. Работникот се опи и повреди еден, човек кој можеше да стане добар зен ученик.
Секоја индивидуална постапка влијае врз се не само во нашите животи, туку и во животите на сите околу нас.
Користена литература и превземени делови од:
„Расправа за зен будизмот“ од Марта Маркоска
niko650
Учителот дремливко
Еден учител имал обичај секое попладне да си дремнува.
Кога неговите ученици го прашале зошто го прави тоа, тој им одговорил дека така патува во земјата на соништата, за да се сретне со старите мудреци.
Еднаш за време на едно многу топло попладне, учениците задремале. Кога учителот ги опоменал, тие одговориле:
- „ Патувавме за да се сретнеме со мудреците во земјата на соништата!“
- „ И што ви рекоа тие? “ – прашал учителот.
- „ Ги прашавме дали попладне го среќаваат нашиот учител, но тие рекоа дека ниту чуле, ниту виделе таков човек!“
niko650