Zen priče – budizam, umetnost, tao filozofija Umetnost

"Meni je dobra"

Majstor je ukorio učenika koji se uvek uvaljivao u neprilike jer je stalno govorio istinu.

"Ali zar ne moramo uvek govoriti istinu?", pobunio se on.

"A, ne. Istinu je ponekad najbolje prećutati."

Kada su mu to zatražili da ilustruje primerom, Majstor je ispričao priču o punici koja je došla na jednu nedelju a ostala mesec dana.

Mladi par je konačno nadošao na ideju kako da je se reše.

"Ja ću večeras poslužiti supu", rekla je žena mužu, "i počećemo se svadjati. Ti tvrdi da je preslana, a ja ću reći da je neslana. Ako se mama složi s tobom ja ću se razljutiti i isterati je, a ako se složi samnom ti se razbesni, i naredi joj da ode"

Supa je poslužena. Svadja se rasplamsala i žena je rekla: "Majko, šta ti misliš: je li supa preslana ili nije?"

Naborana starica je zagrabila supu kašikom, podigla je do usta, pažljivo je okusila, zastala na trenutak da razmisli, i rekla: "Meni je dobra."

Bes

Učenik Zena rekao je svome učitelju:

"Učitelju, imam nekontrolisanu narav. Pomozite mi molim vas da je se oslobodim."

"Imaš nešto vrlo čudno," reče mu učitelj.

"Pokaži mi tu narav."

"Pa baš sada vam je ne mogu pokazati."

"A zašto ne?"

"Pa zato što se ona javlja iznenada."

"To onda ne može biti tvoja istinska priroda," reče učitelj, "jer ako jeste, bio bi u stanju da mi je pokažeš u bilo koje vreme. Zašto dozvoljavaš nečemu što ustvari nije tvoje da te muči u životu?”

Бескорисното дрво и дрводелецот

Скитачкиот дрводелец наречен Стоун видел на едно свое патување џиновски даб во едно поле, покрај полски олтар. Дрводелецот му рекол на својот чирак, кој се восхитувал на дрвото:

„Ова е бескорисно дрво. Ако сакаш да направиш брод од него, тој наскоро ќе изгние. Ако сакаш да направиш алати, тие ќе се скршат. Ништо корисно не можеш од дрвово и затоа тоа доживеало толкава старост.“

Но во гостилницата истата вечер, каде дрводелецот си легнал, стариот даб му се јавил на сон и му рекол:

„Зошто ме споредуваш со твоите култивирани дрва, како што се крушата, јаболкницата, портокалот и со сите други кои раѓаат плод? Уште пред да узрее нивниот плод, луѓето ги напаѓаат и ги уништуваат. Нивните гранки се скршени, плодовите се скинати. Сопствените плодови им носат штета и тие не можат да го проживеат својот природен век. Замисли си да бев на некој начин корисен, дали ќе пораснев толку високо? Покрај тоа и ти и јас сме живи суштества и како може едно суштество да се замислува толку високо за да му суди на друго? Што всушност знаеш ти за бескорисните дрва?“ - рекол стариот даб, невознемирувајќи се поради тоа што растењето му го поречувал каменот, ниту пак правел планови што да прави со каменот.

Само се обидувал да почуввствува дали треба да расте повеќе лево или десно, кон падината или подалеку од неа.

Дрводелецот се разбудил и размислил за својот сон. Подоцна, кога чиракот го прашал зошто токму тоа дрво му служи за заштита на полскиот олтар, тој одговорил:

„Молчи! Ниту збор повеќе. Дрвото пораснало тука со цел, зашто каде и да било на друго место, луѓето би го малтретирале. Да не го заштитувал полскиот олтар, луѓето можеби ќе го исечеле. Тој само ја исполнувал судбината“ - рекол дрводелецот.

Кинеска сага од Чуанг-Цу

Самото исполнување на судбината е најголемото човеково достигнување - Карл.Г.Јунг

www.odlican.com/niko650

Koncept života

Ovo je priča o jednom duhovnom učitelju, za koga se verovalo da je potpuno neuvredljiv.

Neki nadobudan zapadnjak je čuo za tog gurua i odlučio da ga izazove. Po dolasku u njegov hram, počeo je da ga vredja i ponižava na sve moguće načine…

Medjutim, tokom celog dogadjaja, guru je ostao u potpunosti pribran, nijedan mišić mu se nije pomerio. Zapadnjak nije mogao da veruje. Posle pola sata, više nije mogao ni da psuje, izgubio je svu energiju i na kraju je odlučio da pita učitelja:

"Razumem ja te vaše duhovne stvari i kao, nije vas briga šta drugi ljudi misle, ali, ja sam te ponizio i uvredio, treba da naučiš da moraš da se boriš za sebe."

Po prvi put, guru je progovorio: "Sinko, mogu li da postavim samo dva pitanja?"

"Naravno", reče čovek.

Tada učitelj reče: "Ako ti meni doneseš poklon, a ja ga ne prihvatim, kome taj poklon i dalje pripada?"

Čovek reče: "Pa, ako ne prihvatiš poklon, onda i dalje pripada meni."

Potom guru nastavi: "A sada, sine moj, ako ti za mene imaš samo uvredu, a ja je ne prihvatam, kome ona i dalje pripada?"

Pre mogućnosti da se ovlada veštinom, potrebno je da se razviju sposobnosti koje čine to ovladavanje mogućim.

Секое суштество сака дом

Во Индија најголемиот дел од времето е топло, па затоа многу соби имаат прозорци без стакло. Низ нив слободно поминуваат мали животинчиња и комарци.

Така ние живееме во близок допир со природата.

Еднаш едно мало врапче ја избра мојата соба за да направи гнездо. Секој ден тргав гранчиња и трева, но тоа повторно упорно ги внесуваше. Еднаш, кога Махапрабуџи ме посети во собата му се извинив поради неуредноста велејќи му:

- „Оваа мала птица навистина е упорна, не се откажува, иако секој ден ја чистам собата од нејзините гранчиња“.

Тогаш Махапрабуџи рече:

- „Но тоа е сосем природно, секое суштество бара дом во кој ќе се смести и ќе си ги расте своите млади“:

Во тој момент низ собата протрча глувче, а јас повторно се пожалив:

- „Ова глувче секоја ноќ ме буди и со грицкање не ме остава да спијам. Зошто сите овие суштества не останат надвор, каде што им е местото?“

Следуваше повторно дел од поуката:

- „Не внимаваше на она што ти го кажав пред малку, - ме искара мојот учител - секое суштество бара место каде што ќе биде среќно, ќе најде храна, топлина, засолниште. Ти го правиш истото зашто одиш онаму каде што пријателите ќе ти понудат храна и добро ноќевалиште. Затоа не обвинувај го глувчето што бара удобност.

Исто е и со ученикот кој оди кај учителот во чија близина душата му се чувствува пријатно.

Овие суштества го прават истото“.

www.odlican.com/niko650

Зборот и целта

Ученикот отишол кај својот духовен учител и го запрашал:

- „Учителе, ме советуваше секогаш да повторувам позитивни работи и да велам – Сакам радост во својот живот. Секојдневно ја изговарам реченицата, а радост во мојот живот ниту имало, ниту има. Што да правам?“

Мудриот учител положил на масата три предмети кој му биле на дофат, лажица, свеќа, чаша и го запрашал ученикот:

- „Кажи ми што би посакал најмногу да имаш од ова пред тебе?“

- Ученикот рекол: „Лажица“

- „Изговори го сега тоа неколку пати“ - рекол учителот.

Ученикот го повторил зборот пет пати.

- „Гледаш, можеш да повторуваш милион пати на ден дека сакаш лажица, но нема да ја имаш. Треба да ја испружиш раката и да ја земеш! – тивко рекол учителот.

"Само зборовите не се никогаш доволни да ги достигнеш целите кои ги поставуваш пред себе".

www.odlican.com/niko650

Polje obojeno ljubičicom

Ninagawa-Shintaemon, pesnik i odanik Zenu, zaželi da postane učenik izvanrednog Majstora IKKyu-a koji je bio sveštenik Daitakuja u Murasakino polje ljubičica.

On pozove Ikkyua i sledeći se dijalog poveo na ulazu u hram.

Ikkyu: Ko si ti?
Ninagawa: Posvećenik budizma.
Ikkyu: Od kud si?
Ninagawa: Iz tvog kraja.
Ikkyu: Ah! Šta se desilo tamo ovih dana?
Ninagawa: Vrane grakću, vrapci vrapću.
Ikkyu: A gde ti misliš da si sada?
Ninagawa: U polju obojenom ljubičicom.
Ikkyu: Zašto?
Ninagawa: Jutarnje slave, šafrani, hrizanteme, aster.
Ikkyu: A nakon što ove odu?
Ninagawa: To je Mijagino-polje jesenjeg cveća.
Ikkyu: Šta se desi u polju?
Ninagawa: Struja plovi, vetar duva.

To treba shvatiti. Oblaci dolaze i odlaze. To su dve strane iste kovanice. Cvetovi cvetaju, zatim nestaju – to su takodje dva aspekta istog fenomena. Prisustvo i odsustvo nisu suprotnosti: to su dva aspekta iste stvari. Sad su to cvetovi zato je to zvano polje ljubičica, a kad cvetovi odu, ljudi će reći da je to polje odsustva jesenjih cvetova. To će još uvek biti polje ljubičica, ali sa druge strane, odsustvo.

Што да мислиме за тебе

Еден од следбениците, дошол кај Маруф Карки и му рекол:

„Разговарав со луѓето за тебе. Евреите велат дека си Евреин. Христијаните те сметаат за еден од нивните светци. Муслиманите инсистираат на тоа дека ти си најголемиот од сите муслимани“.

Тој му одговорил:

„Тоа го велат луѓето во Багдад. Кога бев во Ерусалим, Евреите велеа дека сум Христијанин, Муслиманите дека сум Евреин, а Христијаните дека сум Муслиман“.

„Па тогаш што да мислиме за тебе“- прашал човекот.

Маруф му рекол:

„Некои не ме разбираат, но ме почитуваат. Некои пак, ниту ме разбираат, ниту ме почитуваат, па ме клеветат. Дојдов да ви го кажам тоа. За мене би требало да размислувате како за оној што го кажал ова“.

Религиозниот човек секогаш е погрешно разбран. Што и да кажеме за него, дали сме на негова страна или сме против него, нема никаква разлика – што и да кажеме ќе биде погрешно, се додека сами не ја постигнеме религиозната свест – Ошо.

Замрзната молитва

Едно ладно зимско утро рабинот и неговите ученици насeднале околу огинот.

Еден од учениците,понесени од учењето на својот учител, извикнал:

„ Точно знам што би правел во вака студен ден!“

„Што?“ - го запрашале другите.

„Би бил некаде на топло. Но доколку тоа не е можно, повторно би знаел што би правел.“

„Што?“ - повторно прашале заинтересирано другите.

“Би се замрзнал!“

Реалноста која не опкружува не може да биде ниту прифатена, ниту отфрлена. Да се побегне од неа е исто како да се побегне од сопствените нозе. Да се прифати е исто како да ги бакнуваш сопствените усни. Можеме само да ја набљудуваме, да ја разбереме и останеме спокојни!

www.odlican.com/majra

Човекот и земјените тајни

Еден човек седеше во длабока тага. Му пришле сите животни и му рекле:

„Не сакаме да те гледаме така тажен. Потражи што посакуваш и истото ќе го имаш.
Човекот рекол:

„Сакам да имам добар вид.“

„Ќе го имаш мојот вид.“- му одговорил јастребот.

Човекот повторно побарал:

Сакам да бидам силен.“

„Ќе бидеш силен и храбар како мене.“ – му рекол лавот.

Тогаш човекот посакал:

„Сакам да ги дознаам сите земјени тајни:“

„Јас ќе ти ги покажам“ – му одговорила змијата.

И така било со сите животни. Кога човекот ги добил сите подароци кои можел да ги добие, отишол.

Тогаш бувот им се обратил на останатите животни:

„Сега човекот знае премногу работи, страв ми е.“

Еленот се надоврзал:

„ Човекот има се што му е потребно, сега неговата тага ќе помине“.

Но бувот на ова одговори:

„Не, видов празнина во човекот, длабок глад кој никогаш нема да го задоволи. Тоа е она што го чини тажен и желен за знаење.

Ќе оди и ќе зема, се додека еднаш светот не каже – нема ништо повеќе да се знае и да се даде.“

www.odlican.com/niko650

„ Што му вреди на секој човек ако се здобие со сите знаења и со целиот свет, ако ја изгуби душата?“ – од Библијата

Tri stotine lula - Tomazen

Jednoga dana Tomazena poseti grupa studenata. Posle upoznavanja i razmene uljudnosti, započe razgovor na večne teme života i smrti. Jedan od studenata postavi pitanje od kakvog je značaja čovekovo životno iskustvo za njegov duhovni razvoj. Tomazen odgovori:

Većina ljudi prolazi kroz život otprilike ovako... Zamislite čoveka koji se jednoga dana nađe na pragu neke mračne prostorije, recimo nekog mračnog antikvarijata. Prozora nema, svetlost ne dopire ni od kuda, tama je potpuna, a prag na kome upravo stoji, razdvaja svet vidljivog od sveta nevidljivog i nepoznatog. Čovek ne vidi ama baš ništa, ali vođen radoznalošću, ipak uđe u prostoriju i krene kroz mrak. Ne prođe dugo, a čovek počne da se sudara sa raznim stvarima. Naletevši na prvu on je obori, izgazi, podigne, ispusti, ponovo podigne, opipa i konačno je prepoznavši zaključi : "Ovo je bila kineska vaza!"... ali je vaza već razbijena. Ostavi je, i nastavi dalje.

Pipajući kroz mrkli mrak sudari se sa drugim predmetom: obori ga, šutne, zgazi, podigne, opipa, ispusti i zaključi: "Ovo je bila kristalna kugla..." - ali je kugla već razbijena. Ostavi i nju, i krene dalje.

Ubrzo se sudari sa sledećom stvari: obori je, izgazi, išutira, izokreće, ispipa i osetivši nešto kao bol, zaključi: "Ovo je bila moja prošlost..." - ali je prošlost već razbijena.

Naletevši na još jednu stvar u neprozirnom mraku, obori je, išutira, izubija, isprevrće, opipa i konstatuje: "Ovo je bila moja duša..." - ali je duša već razbijena. Čovek je ostavi, ili je iz sažaljenja ponese sa sobom i nastavi dalje kroz tamu.

Ne prođe mnogo, a čovek naleti na još jednu stvar, ovog puta veću od svih na koje je do tada naišao idući kroz mrak. Obori je, izgazi, išutira, podigne, ispusti, ponovo podigne, ispipa i onako izubijan zaključi: "Gle, ovo je bio moj Život!" - ali je život već prošao...

Zato, kada se nađete na pragu nepoznate, mračne prostorije, učinite sve da pronađete izvor svetlosti. Tek kada upalite svetlo - krenite dalje. Možda će potrajati, ali tako bar nećete morati da porazbijate sve bitne stvari na koje naiđete u vašem životu da bi ih spoznali: od kineske vaze - do života samog.

Svakoga dana odluči

Zbog osećaja da mu je život pretežak, mladić se odluči žaliti svom duhovnom učitelju i reče mu:

"Jednostavno više ne mogu izdržati! Život mi je pretežak i više nemam snage!"

Učitelj uze šaku pepela, baci ga u čašu punu bistre vode koja je stajala na stolu te reče:"Ovo su patnje."

Voda u čaši se zamuti i pretvori u kal. Učitelj prospe vodu. Uze tada drugu šaku pepela, pokaza je čoveku, otvori prozor i prospe pepeo u more. Pepeo se izgubi u moru, a more osta kakvo je i bilo.

"Vidiš! - učitelj će. Svakoga dana odluči hoćeš li biti čaša vode ili more."

I nastavi: "Ovaj svet je pun plašljivih i nevernih duša, skučenih umova i stisnutih šaka! Jedan od najozbiljnijih nedostataka našeg vremena je odvažnost. Ne glupa drskost, luda nepromišljenost, nego prava hrabrost koja pred svakim problemom mirno razmišlja: "Negde mora postojati rešenje i ja ću ga pronaći."